Çikolata Kutusundaki Şarkılar: Forrest Gump

“Koş Forrest koş” diyor Jenny. Forrest Gump koşarken kulağımıza farklı müzikleri taşıyor. Filmin içindeki müzikler bizi farklı zamanlara ve mekanlara götürüyor.

“Annem her zaman, hayat bir çikolata kutusu gibidir; içinden ne çıkacağını bilemezsin’derdi.” Forrest Gump filminin başındaki bu sözler, izlerken karşılaşacağımız pek çok katman için ipucu niteliğindedir. Forrest Gump için 50, 60 ve 70’ler dönemi Amerikası’nın özeti demek yanlış olmaz. Film vizyona girdiğinde çok ses getirdi ve birden fazla dalda Oscar ödülüne layık görüldü. Tom Hanks, Forrest Gump rolüyle tarihte ikinci defa Oscar ödülünü kucaklayan sayılı aktörler arasında yerini aldı. Tom Hanks’in unutulmaz performansı ve filmin bu çalkantılı dönemleri olabildiğine sade anlatmış olması filme güç veren etkenlerdendir. Bunun yanı sıra filmin etkileyiciliğini artıran ve bu yazının da konusu olan bir başka yönü de filmde  yer alan şarkıların gücüdür. Elvis Presley’nin Hound Dog şarkısıyla açılış yapmış; Bob Dylan, Jimi Hendrix, The Doors, Simon&Garfunkel, Aretha Franklin, The Mamas and The Papas gibi döneme damgasını vurmuş isimlerle filmi harmanlamış; kapanışını Willie Nelson’ın On the Road Again parçasıyla yapmıştır. Uzun bir yolculuk bizi bekliyor.

Tom Hanks, Forrest Gump rolüyle tarihte ikinci defa Oscar ödülünü kucaklayan sayılı aktörler arasında yerini aldı.”

“Kral” Bir Giriş

50’ler Amerikası’ndan bahsederken Elvis Presley’ye yer vermemek olmaz diye düşünülmüş olmalı ki Forrest’ın çocukluk dönemini izlediğimiz kısımda Elvis namıdiğer The King’i duyarız. Hatta Forrest’ın, Elvis’e meşhur dans hareketlerini öğrettiği bir sahne vardır. Hound Dog parçasının orijinali Big Mama Thornton’a aittir ve blues türüne girer. Fakat filmde Elvis Presley’nin rock müzik olarak söylediği ve dans ettiği versiyonun kullanılması belki de Amerika’nın blues çağını geride bırakıp, rock müzikle kendilerini ifade etmeyi tercih etmesinin yansıması olabilir. Bunu sadece “bluesu geride bırakıp rock müziğe geçme isteği” olarak değil; İkinci Dünya Savaşı sonrası toplumun aradığı, istediği yeniliklerin başlangıcı olarak yorumlayabiliriz. Hound Dog parçasının kullanılmasının nedeni ise işçi sınıfı ve refah düzeyi yüksek kesim arasındaki ilişkiye gönderme yapmak istenmiş olması olabilir. gelmekte olan rock müzik, “Amerikan Rüyası” karşıtı toplumun bir yansımasıdır.

Gel “Barışalım” Artık

50’ler dönemini Elvis ile kapatıp 60’lara geldiğimizde artık gündemde Vietnam Savaşı ve savaşa son derece karşı barış hareketçileri vardır. Filmde Forrest’ın bu iki tarafın da yanında bilinçsizce yer aldığını görürüz. Çocukluk arkadaşı ve sevdiği kız Jenny, bir barış hareketi taraftarıdır. Forrest bir sahnede Jenny’nin yurt odasına gider ve Jenny, Forrest’a Joan Baez gibi bir müzisyen olmak istediğinden bahseder. Filmin devamında Jenny, Bob Dylan’nın Blowin in The Windşarkısını söyler. Aynı parça Joan Baez tarafında da söylenmiştir. Böylelikle Jenny, Joan Baez gibi olma hayalini bir nebze de olsa gerçekleştirmiş olur. Blowin in The Wind parçası belli bir hareketi temsil etmez, sadece hippilere değil pek çok insana seslenir. Parçanın vermek istediği mesaj ise çok basit ve etkilidir: “Daha fazla savaşa hayır!” der. Bu parçayı Forrest savaşa gitmeden önce duyarız. Parçanın sakinliği ve sözlerindeki barışçıllık içine girmek üzere olduğu kaostan oldukça uzaktır.

Takvimler 1965 yılını gösterdiğinde Amerika’nın Vietnam’a bombalarını atmaya başladığını, bir yandan da Kara Panter Partisi ve hippi hareketlerini izleriz. Forrest’ın Vietnam’da bombaların patladığı alanda olduğu sahneyi izlerken arkada çok kısa Jimi Hendrix’ten All Along the Watchtower parçasını duyarız. Şarkı öncesinde Bob Dylan tarafından yazılıp seslendirilmiştir fakat Jimi’nin sesinde ve gitarındaki öfke ve kararlılık içinde bulunulan kaosu ifade etmeye daha uygundur. Şarkı “Buradan çıkmanın bir yolu olmalı dedi soytarı hırsızı. Çok fazla karmaşa var, huzur bulamıyorum.” sözleriyle başlar. Şarkı savaşa girmek istemeyen askerleri çok iyi anlatır. Ayrıca Jimi Hendrix’in hayatına ve siyasi duruşuna baktığımızda, kendisi Vietnam Savaşı başlayana kadar orduya hizmet etmiştir fakat savaşın başladığı yıllarda ordudan ayrılmıştır. Dönemin en büyük müzik festivali Woodstock’da yer alırken Kara Panter Partisi, Jimi Hendrix’i partilerine katılması için davet etse de Hendrix siyahi olmasına rağmen özellikle bir ırkın üstünlüğünü savunan bir partide yer almaktansa müziğine odaklanmayı tercih ettiğini söylemiştir. Hendrix belki de hem siyahlara hem beyazlara eşit derecede seslenmiş ilk müzisyen olabilir.

Forrest’ın Vietnam’da bombaların patladığı alanda olduğu sahneyi izlerken arkada çok kısa Jimi Hendrix’ten All Along the Watchtower parçasını duyarız.”

Savaşın bittiği ve Forrest Gump’ın savaşta gösterdiği kahramanlıklardan dolayı Beyaz Saray’da ödül aldığı bir sahne vardır. Bu sahnede davetliler arasında gözleri yaşlı ve gururlu bir şekilde oğlunu izleyen Mrs. Gump’ı görürüz. Forrest’ın annesini gördüğümüzde duyduğumuz şarkı Simon&Garfunkel’den Mrs. Robinson parçasıdır. Bu şarkı da grubun çoğu şarkısı gibi politik bir mesaj taşımaz. Âdeta bir çocuğun annesine yazdığı bir şiir havası vardır. Forrest’ın Vietnam’dan kurtulup annesine dönüşüne çok yakışmıştır.

60’lar döneminde kullanılan şarkıların birçoğu çok güçlü mesajlar ve bilgiler içeren şarkılarken 70’ler dönemi ona kıyasla daha hafif parçalara yer verir. Bu dönemde gözlerimiz dönemin barış hareketlerinin en etkili isimlerinden John Lennon’ı görür. Bu yıllarda Forrest ise dünya masa tenisi şampiyonu olmuştur. Çin’de olimpiyatta olduğu dönemi anlatırken şunları söyler: “ Biri dedi ki dünya barışı bizim elimizde. Ama benim yaptığım tek şey tenis oynamaktı.”

Forrest Gump bilinçsizce de olsa barış taraftarı Amerika’yı temsil ederken John Lennon; The Beatles solistliğini bırakmış, dünya huzuru ve birliği üzerine şarkılar yazmış, eylemlere katılmıştır. Bu iki barışçıl adamın bir şova konuk oldukları bir sahne vardır. Forrest sunucunun Çin hakkında sorduğu sorulara cevap verirken John Lennon Imagineşarkısının sözleriyle ona karşılık verir. Imagine 70’ler Amerika’sında çok ses getirmiştir. Toplum, Beatles ile tanıdıkları Lennon’ı hareketlerinin destekçisi olarak yanında görmekten çok memnundur. O da artık barış, sevgi ve eşitliği temsil eden bir figür olmuş, Imagine şarkısıyla da herkesi bu dayanışmaya davet etmiştir.

Toplum, Beatles ile tanıdıkları Lennon’ı hareketlerinin destekçisi olarak yanında görmekten çok memnundur.”

70’leri anlatırken kullanılan diğer şarkılar da Imagine gibi sevgi ve barış temellidir. Toplumun yönetimine isyan eden şarkılar yerini insanları bir araya getirici şarkılara bırakmıştır. The Mamas and The Papas grubundan California Dreamin’, Scott Mackenzie’den San Fransisco, Lynyrd Skynyrd’dan Sweet Home Alabama şarkıları da 70’ler dönemini anlatmak için seçilmiş en iyi şarkıların başında gelenlerdir.

Çocukluğunu, gençliğini ve yetişkinliğini 20. yüzyılın en çalkantılı zamanlarında geçiren Forrest Gump’ın acı tatlı hikâyesini izlerken filmin şarkıları da bize olayları daha iyi anlamamızda yardımcı olmaktadır.

Bob Dylan konseri. Gel “Barışalım” Artık paragrafının görselidir.

Jimi Hendrix Bakersfield Konseri. Huzursuz Soytarı paragrafının görselidir.

Kaynakça:

is.muni.cz

Sıfırdan Başlamak : Jimi Hendrix

Wikipedia

Leave a Reply

Your email address will not be published.